...O čestiti Dubrovniče,
svijetla kruno kraja ovoga,
svi gradovi kojem se diče
od jezika slovinskoga!...
...Bijeli Dubrovniče,
svijetli grade i slobodni,
prava kripos u kom niče
vrijednijeh ljudi stane rodni...

U centru Beograda, delom u "krugu dvojke", ima jedna lepa ulica. Vodi, u donjem delu, pored Botaničke bašte prema  Gundulićevom vencu i Donjem Dorćolu. Sva je u drvoredima. Zove se Palmotićeva. Malo je poznato da je čovek po kome je ulica dobila ime bio dubrovački plemić, književnik i  pesnik. Živeo je u 17. veku. Zvao se Junije Džono Palmotić.

Duh dubrovačkog baroka u Beogradu

Poreklom je iz ugledne aristokratske dubrovačke porodice, čiji su članovi vekovima bili istaknute diplomate, pesnici i dramski pisci. Tako je i Junije, po kome je ova beogradska ulica početkom dvadesetog veka dobila ime, obavljao različite dužnosti u rodnom Dubrovniku. Bio je knez na Mljetu, Konavlima i Lastovu. Godine  1656. bio je izabran u Veliko veće. Zbog omalenog rasta i lepih crta lica, sugrađani su ga zvali Pupica, odnosno "lutkica". Nije se ženio i bio je vrlo pobožan, a među sugrađanima je važio za poštenog i učenog čoveka. 

Foto: Wikipedia / Silverije - "Kristiada ili život i djela Isukrstova", Palmotić

Smatra se za jednog od najplodnijih dramaturga starije hrvatske književnosti. No, Palmotić je pre svega  autor tragikomedija, uspešno odigranih za njegova života pred Kneževim dvorom na Stradunu. Izvodile su ih pozorišne družine Orlovi, Smeteni i Isprazni, a sam je Palmotić u njihovoj izvedbi sugerisao niz scenskih efekata tipičnih za baroknu scensku fantastiku. Sve su napisane u stihu, u osmercima. Služeći se iskustvima  italijanske operske libretistike, Palmotić je u "Atalanti", poslednjoj dubrovačkoj pastoralnoj drami izvedenoj  1629, godinu dana nakon Gundulićeve "Dubravke", dramatizovao epizodu iz "Ovidijevih Metamorfoza". Osim mnogobrojnih dramskih tekstova, Palmotić je napisao i više lirskih dela. U mladosti je pisao pesme, nadahnute usmenom književnošću, koje nisu sačuvane. Sačuvan je epitalamij (svadbena pesma kod Starih Grka)  "Muza na piru", neki prigodni, pohvalni  govori te pobožni stihovi. Sačuvana je i polemična burleskna, porugljivo-skaradna poema "Gomnaida", u kojoj se virtuoznim vatrometom vulgarizama "obračunao" sa nekim lokalnim knezom koji mu se zamerio.

Palmotić je bio jedan od najboljih autora pesničkoga jezika XVII  veka. U njegovom dramskom delu je barokno pozorište dostiglo vrhunac pa se smatra da mu pripada mesto uz Gundulića i Bunića Vučića.

Čest je primer da su u gradovima, pa tako i u Beogradu, mnoge  ulice u prošlosti  imale i takozvane "neslužbene nazive". I Ulica Palmotićeva, kako bi narod rekao imala je "domaće" ime, pa se godinama zvala Bajova ulica. Današnje ime nosi od 1912. godine. U Beogradu, Palmotićeva je prepoznatljiva i po Institutu  za mentalno zdravlje koji  je osnovan 1963. godine kao prva socijalno-psihijatrijska ustanova na Balkanu, u Palmotićevoj 37, kao i neobičnoj zgradi PTT Muzeja u Palmotićevoj 2.