Jedna od najvećih planinarskih tragedija u istoriji Balkana dogodila se 2. decembra 1962. godine na Bjelašnici. U ogromnoj snežnoj oluji poginula su sedmorica mladih planinara - četvorica iz Zemuna - Slobodan Vujinac (18), Anđelko-Sabo Pešić (15), Nikola Kožuh (17), Aleksandar Krnješevac (16), Zoran Ivanišin (20) iz Beograda i Zoran Tvorić (16), Siniša Tvorić (18) iz Sarajeva.

Ovo je priča o toj tragediji koju su preživela samo četvorica Zemunaca od 11 planinara koji su tog kobnog dana pokušali da osvoje surovu Bjelašnicu - Miodrag Prvanović (31), Vojislav Matić (21), Branko Matić (16) i Rifat Hasečić (16).

Tamni oblak nad planinom

Grupa planinara koju su činili članovi sportske sekcije “Naša krila” iz Zemuna i planinarskog društva “Željezničar” iz Sarajeva, započeli su uspon na Bjelašnicu 29. novembra 1962. godine. Poduhvat je započet u čast Dana republike SFRJ kao jedna od mnogih akcija u slavu ovog dana.

Vremenski uslovi nisu slutili na dobro. Još od kada su, oko 13 časova, planinari krenuli iz kuće na Stanarima i iz objekta na Sitniku, počela je da se podiže snežna oluja. Uprkos upozorenjima da odustanu, mladi planinari odlučili su da nastave sa usponom. Računali su da će, prateći markere na ruti, uspeti da se popnu do opservatorije na vrhu.

Korak po korak, planinari su napredovali. Nažalost, pri samom vrhu, usled jačine oluje, izgubili su markaciju i počeli da lutaju.

Ne uspevajući da nađu pravi put, planinari odlučuju da podignu kamp u jednom useku i tu sačekaju jutro kada će se nevreme, možda, smiriti.

Avaj. Jutro je donelo gustu maglu i snažne udare vetra koji su išli i do 160 km/h. Mogućnost da se vrate nazad planinari su odbacili. Znali su da su blizu svog cilja. Zato su odlučili da nastave, računajući na pomoć vetra koji im je duvao u leđa.

Međutim, nevreme se pojačavalo, a fizička i psihička iscrpljenost su počeli da uzimaju danak. Kolona se podelila na dva dela. Prvi u kome su se nalazila četvorica preživelih, uspela je da se probije prema selu Milišići i pronađe spas.

U drugoj grupi ljudi su izgubili međusobnu vezu tako da je svako pojedinačno pokušao da se probije do vrha. Iako su bili na 300 do 150 metara od cilja i opservatorije u kojoj je ležala sigurnost, izgubili su borbu protiv planine i na njoj su ostavili svoje živote.

Ono što je do danas ostalo nejasno jeste zašto vođa grupe Miodrag Prvanović, braća Vojislav i Branko Matić i Rifat Hasenčić koji su uspeli da dođu do Milišića, žiteljima sela nisu rekli ni reči o svojim drugovima koji su ostali na Bjelašnici.

Foto: Nikolina Radovanović - Ulica Sedam zemunskih planinara u Zemunu

Potraga u oluji

Spasilačka ekipa pokušavala je da pronađe nestale planinare uprkos nevremenu. Pored gorske službe spašavanja, teren su pretraživali i meštani sela Lukavac i Milišić, kao i radnici sa Fakultetskog istraživačkog dobra "Igman", a kasnije su im se pridružili policajci iz Sarajeva i spasioci iz Slovenije koji su poveli pse tragače. Vidljivost je iznosila 3 metra, a vetar duvao jačinom od 120 km/h.

Sedmodnevna pretraga je pokrila radijus od 5 kilometara, a prvog dana pronađeni su Slobodan Vujinac, Anđelko Sabo-Pešić, Nikola Kožuh i Siniša Tvorić, drugog Zoran Tvorić, a posljednjeg dana Aleksandar Krnješevac i Zoran Ivanišin čija su tela bila zatrpana ispod pola metra snega i leda.

U čast poginulih planinara svake godine se organizuje Memorijalni pohod. Učesnici dolaze do spomenika koji je podignut na mestu ove najveće planinarske tragedije na prostoru bivše Jugoslavije, gde se polažu venci i odaje pošta nastradalima.

Inače, ovaj pohod je organizovan svake godine sve do 1992. godine kada je prekinut zbog rata. Nakon završetka sukoba sarajevsko Hrvatsko planinarsko društvo “Bjelašnica – 1923” i beogradski Planinarski klub “Železničar” obnovili su ovaj memorijal, koji od tada dobija na masovnosti.

U spomen na poginule Zemunce, podignuta je grobnica na Zemunskom groblju. Takođe, bivša ulica Žarka Zrenjanina na Čukovcu u Zemunu od 2004. godine nosi ime Sedam zemunskih planinara.