Foto: Pinterest
Beogradski hoteli kojih više nema (2)
Za razliku od „Jugoslavije“ koja odlazi u istoriju uz buku i prašinu, poneki beogradski hoteli – a kojih, takođe, više nema – postali su „bivši“ bez da se oko toga stvaralo mnogo galame. Pojedini zbog toga jer im je kucnuo čas (što bi se moglo reći za „London“ ili „Makedoniju“), a pojedini da bi na njihovom mestu iznikli fakulteti i palate.
Kako god bilo, sve je manje i onih Beograđana koji se sećaju da se davnih godina noćilo u „Imperijalu“, „Bulevaru“, „Orijentu“ ili „Parizu“. Ali, bilo je i hotela koji su u nekom smislu preživeli do današnjih dana – samo sa modifikovanom namenom – ali i pojedinih koji su srušeni iz prilično bizarnih razloga.
Hotel „Venecija“
Moglo bi se reći da je bio odredište viđenijih gostiju, pre svega bogatijih trgovaca iz unutrašnjosti. S obzirom na lokaciju na kojoj se nalazio (današnja Ulica braće Krsmanovića), hotelu je sledovalo ime kojim je kršteno i priobalje Save: (bara) Venecija. Živo je bilo pogotovo u hotelskom restoranu, gde su trgovci iz čaršije redovno zasedali na partiju domina i karata.
„Venecija“ je donekle postala bivša već ’20-ih godina prošlog veka. Ime joj je između 1924. i 1927. godine preinačeno u „Predstolonaslednik“, a nešto više od decenije kasnije, ispraznio ga je početak Drugog svetskog rata. Ipak, zgrada hotela nije srušena, već su u njoj kasnije uređeni stanovi.
Hotel „Bosna“
Ako je „Veneciju“ krstila lokacija, sa „Bosnom“ su to učinili sami gosti. Ovi su, pak, mahom dolazili iz današnjeg susedstva preko savskog pristaništa, jer se tuda odvijala trgovina sa Beogradom.
Interesantno je da je hotel „Bosna“, ako bi se konsultovao vodič Beograda iz 1896. godine, čak bio na boljem glasu od, recimo, „Londona“ ili „Balkana“. Potonji su svrstani u hotele trećeg reda, spram „Bosne“ koja je bila hotel drugog reda. Pritom je u tadašnjum zapisima stajalo i da je „Bosna“ sa svoja dva sprata i prizemljem „solidno građena“. Iz hotela je pogled pucao na Mali pijac, a sam se nalazio na uglu Karađorđeve i Travničke ulice.
Ako su ga gosti po nečemu pamtili, to behu okrugli, mermerni stolovi u restoranu i plišana sedišta. Ipak je to bio jedan od otmenijih beogradskih hotela, sa prostranim sobama, ali i sa gostima koji su umeli da se provesele uz pesme koje su pevale tada čuvene pevačice, Garava Julka i Mala Mara. Ipak, ostalo je tu mesta i za ozbiljnije trgovačke poduhvate: upravo je „Bosna“ postala prva „kuća“ Beogradske berze, koja je u hotelu svečano otvorena 1. januara 1895. godine.
Avaj, hotel nakon toga još nije bio dugog veka. Srušen je 1908. godine i to zato što je jednoj novoizgrađenoj zgradi zaklanjao fasadu ka Karađorđevoj ulici. I to se dalo rešiti: na istom mestu je uređen travnik i omanji park, ali su temelji hotela „vaskrsli“ 1968. godine, prilikom iskopavanja drugog temelja – za Jugopetrolovu pumpu. No, kako god da je tada zvučao razlog rušenja jednog od najotmenijih hotela – bizarno, apsurdno ili makar samo neobično – ipak mu je bespovratno zapečatio sudbinu. Time je i „Bosna“ zauzela mesto u nizu hotela koji su nestali sa lica Beograda – a taj niz, sudeći po skorijim prizorima sa Zemunskog keja, još uvek nije potpun.