Foto: Panoramio / Mister No
Romantičari sa Karaburme - OFK Beograd
Blagoje Moša Marjanović, Aleksandar Tirke Tirnanić, Sava Marinković, Srđan Mrkušić, Rajko Mitić, Boba Mihailović, Branko Stanković, Josip Skoblar, Dragan Gugleta, Spasoje Samardžić, Blagomir Krivokuća, Ilija Petković, Slobodan Santrač, Dragoslav Stepanović, Ninoslav Zec, Bogdan Turudija, Petar Borota, Dušan Lukić, Bane Ivković, ....
Nastavak nabrajanja onih koji su nosili dres BSK-a, Metalca, preko BSK Šumadija do OFK Beograda, uslovio bi da priča o ovom fudbalskom klubu, bude ispisana na više sitno napisanih strana imena i prezimene, sportista koji su obeležili fudbalske terene Beograda, Srbije, Kraljevine SHS i Jugoslavije a i šire. Takođe, od tih imena moglo bi se sačiniti desetak, a možda i više, reprezentacija od bilo koje nabrojane državne tvorevine sa ovih prostora. I sve to "umotano" u atribut "Romantičari sa Karaburme".
Foto: Wikipedia / Марко Рајковић - dr Mihailo Andrejević Andrejka, Borivoje Vasiljević Ikiš i Andra Kojić Andrica na igralištu BSK-a 1919.
"Beogradski Plavi"
OFK Beograd, tj. BSK, osnovan je 1911. godine u kafani "Ženeva", u vremenu kada su se važne odluke donosile u kafanama kao mestima društvenog i svakog drugog života Beograda. A da se "rodio" fudbalski tim sa nekim novim idejama govori podatak da je u rukovodstvu bio i znameniti arhitekta Aleksandar Deroko i to u zvanju "umetnik za reklame" što je predstavljalo značajnu novinu u tadašnjem fudbalu i pokazatelj da je novi klub imao moderan vid shvatanja fudbala. Usvojene su i boje kluba – kombinacija boja tamnoplave i svetloplave, zbog čega je i dobio je nadimak "beogradski Plavi".
BSK je svoje prve međunarodne utakmice odigrao protiv tadašnjih austrougarskih klubova: 1913. godine sa novosadskim MTK i 1914. protiv subotičkog Munkača. Tako je "Beogradski sportski klub" zvanično počeo sa radom, sportski kolektiv koji će godinama ispisivati najlepše stranice našeg fudbala koji živi i dan danas i pored toga što su ga ukidali, reimenovali, selili.
Foto: Fudbalski savez Srbije - Na ulazu u stadion 1928.
Uspeh između dva rata
Lopta nastavlja da se kotrlja i 1919. godine fudbal u Kraljevini SHS se organizuje u Fudbalski savez sa sedištem u Zagrebu. Od 1920. godine se formira prvenstvo Beograda i Beogradski loptački podsavez u kome, te godine, učestvuju BSK, Jugoslavija, BUSK i Soko, da bi u nerednih par godina broj klubova rastao sve više. BSK osvaja prvenstva Beograda u njegova prva tri izdanja, a 1924. beleži se i veliki uspeh kada je savladan mađarski Ferencvaroš sa 4-2, tada jedan od najboljih klubova Starog kontinenta. Beogradski sportski klub najbolji je klub Srbije i Jugoslavije u periodu između 1923. godine, kad je održano prvo fudbalsko prvenstvo, do 1941. BSK je u tom periodu osvojio pet prvenstava.
Ono što je nezaobilazno za ove generacije "Plavih" je to da su 1930, na Svetskom prvenstvu u Urugvaju, gde je podeljeno treće mesto sa USA, najveći reprezentativni uspeh u istoriji, 2/3 naše reprezentacije činili članovi BSK-a! Takođe, prva tri jugoslovenska fudbalera koji su proslavili "zlatni jubilej" sa 50 utakmica u nacionalnom timu bili su Blagoje Moša Marjanović, Milorad Mikica Arsenijević i Aleksandar Tirke Tirnanić.
Foto: Vreme, 1937. - Između dva rata u Beogradu je gradski derbi bio između BSK (Plavi) i Jugoslavije (Crveni)
Novo doba pod novim imenima
Posle Drugog svetskog rata grupa ljudi koja je činila BSK je 1945. osnovala fudbalski klub "Metalac". Josip Broz Tito je proglašen za počasnog predsednika kluba, a ime je doneto dekretom ranije nego što se održala osnivačka skupština i niko se nije usuđivao da bilo šta protivreči. Tada je vlast forsirala da se osnuje što više klubova sa nazivom Proleter, Napredak, Mladost, Dinamo, Partizan, Metalac... i pod tim imenom postoji do 1950, kad je vraćeno staro ime BSK.
Pod tim imenom osvaja prva dva trofeja u nacionalnom kupu i to 1953. i 1955. godine, kada je pobeđen splitski Hajduk u dva navrata! Omladinci 1951. godine postaju prvaci SFRJ. Posle fuzije sa nižerazrednom Šumadijom, 1957. ime je preinačeno u OFK (Omladinski fudbalski klub) Beograd. Mreže protivničkih golmana u tom periodu, pored ostalih saigrača, redovno buši Slobodan Santrač, koji postaje apsolutni rekorder po broju postignutih golova u prvenstvima i taj rekord do dan danas nije nadmašen, a takođe, noseći dres "Romantičara" osvaja i bronzanu kopačku Evrope.
Za OFK Beograd čula je i cela fudbalska Evropa, a padali su Bajern, Juventus, Fejenord, Napoli, Panatinaikos.. Bilo je to najslavnije vreme OFK Beograda, kad su fudbaleri ovog kluba zbog lepe i atraktivne igre stekli nadimak "Romantičari". Najveći uspeh na evropskoj sceni je plasman u polufinale Kupa osvajača Kupova u sezoni 1962/63. "Romantičari" su u polufinalu poraženi od engleskog Totenhema, kasnije i osvajača ovog takmičenja. Tada je OFK-a imao veliku armiju navijača širom cele Jugoslavije, kao i van granica SFRJ. Tako je u nemačkom gradu Štutgartu 1971. godine osnovan OFK Beograd - Študgart, koji se i dan danas takmiči u nemačkim regionalnim ligama.
Povratak "Romantičara"
OFK-a je imao i padove, ispadao iz Prve lige, ali se vraćao još bolji i "romantičniji". U prvim godinama novog veka "Plavi" se redovno nalaze među četiri najbolja tima, a 2004. stižu i do polufinala Intertoto kupa u kome su poraženi od Atletika iz Madrida. I dan danas na ovim prostorima prepoznatljiva je omladinska škola učitelja sa Karaburme. Vredan uspeh zabeležili su omladinci koji su osvojili prvenstvo Srbije 2008 i 2009. godine, a i danas je omladinska škola rasadnik talenata koji karijere nastavljaju u srpskom i evropskom fudbalu.
Sezona 2009/10 je opet vratila osmehe na lica svima onima koji žive za plavo – bele, u vrhu su tabele, a izboren je i izlazak u Evropu.
Sledeće 2011. godina obeležena je sa velikim uzbuđenjem stogodišnjica kluba, koji je bio među prvima koji su doneli radost fudbala na naše prostore.
Verni navijači
I priča o "Romantičarima sa Stare Karaburme" trpela bi još mnogo ispisanog "papira", ali treba reći neko slovo i o ljudima koji su činili "ono nešto" što je OFK-a razlikovalo od drugih. Pre svega tu je jedna glumačka legenda koja je ovekovečila nikad skrivanu privrženost OFK Beogradu - Ljubiša Samardžić Smoki. Od početka šezdesetih, kada je prvi put posetio Omladinski stadion i zaljubio se u igru "Romantičara", Samardžić je bio iskreni i privrženi navijač koji je propuštao retko koju utakmicu. Treba naglasiti i da je dva puta bio predsednik kluba. Prvi put kad su "Romantičari" posle odlaska slavne generacije Skoblara i Petkovića zašli u krizu i pali u Drugu ligu, a drugi put krajem devedesetih kada se zbog sukoba generacija klub našao pred raspadom. Uspeo je da im pomogne da nađu zajednički jezik, i njegov voljeni klub je preživeo.
"OFK Beograd je imao romantiku koju sam ja voleo. I ja sam voleo da igram fudbal, ali sam voleo da budem "paker". Voleo sam da nabacim. Romantika je svojstvena mojoj prirodi" – objašnjavao je Ljubiša Samardžić svoju privrženost plavo-belima.
Kao navijači OFK Beograda javno su se izjašnjavali Jovan Janićijević Burduš, Milan Srdoč, pisac i prvi predsednik SR Jugoslavije Dobrica Ćosić pa i Neda Spasojević, jedna od najboljih i najlepših srpskih glumica. Navijačka pripadnost OFK Beograda nije otkrivala samo romantičnu stranu ljubitelja fudbala već i avangardnu. Nije važno po svaku cenu biti drugačiji, već je najvažnije uživati u izboru. "Moja krv je plava!"