Venac se kao toponim u Beogradu pominje, osim u nazivu opštine Savski venac, čak 16 puta. Neki od njih su u skladu sa svojim imenom, kao na primer Cerski venac, koji je u obliku potkovice, dok su drugi venci, u stvari obične ulice.

Foto: Pavle Kaplanec - Ulica Topčiderski venac razdvaja Hajd park i kompleks Muzeja "25 maj" i Kuće cveća

Savski venac, venci na Čukarici, Zvezdari, Vračaru

Na Savskom vencu nalaze se Banjički venac naslonjen na Ulicu generala Pavla Jurišića Šturma, kao i Topčiderski, koji je celom dužinom razdvaja Hajd park i Kuću cveća. Cerski i Vinogradski venac nalaze se na Čukarici, na maloj udaljenosti jedan od drugog. Vinogradski i vizuelno podseća na venac, zbog skoro pravilnog kružnog oblika. Na Vračaru se uz Krunsku ulicu nalazi naselje Krunski venac, koji je početkom 20. veka bio predviđeno za izgradnju vila beogradskog višeg sloja, tako da i danas predstavlja jednu od najlepših urbanih celina Beograda. Zvezdari pripada Mirijevski venac, kao i Slavujev, koji se nalazi na granici ove opštine ka Paliluli. U njihovoj okolini se nalaze i Slavujev potok i naselje Bulbulder, što je turska reč za slavuja.

Foto: Wikipedia / Jablanov

Zeleni venac

Možda je jedan od najpoznatijih venaca Zeleni venac. Naime, na mestu današnje autobuske stanice nalazila se gostionica, na kojoj je umesto table sa imenom bila istaknuta venac od lišća ofarban u zeleno. Tako je kafana dobila ime Zeleni venac, a po njoj i ovaj deo grada. Srušena je posle Drugog svetskog rata zbog izgradnje autobuske okretnice. U narodu je Zeleni venac poznat i kao Zelenjak, a burna istorija ovog dela grada beleži i jezerce koje se nalazilo na prostoru današnje zelene pijace, kao i pokušaj izgradnje zgrade prvog pravog pozorišta u Beogradu. Iako pripada opštini Savski venac, jednim delom se nalazi i u Starom gradu.

Foto: Pavle Kaplanec - Obilićev venac posle rekonstrukcije

Venci Starog grada

U Starom gradu se nalaze i najpoznatiji venci – Kosančićev, Topličin, Obilićev, Andrićev i Gundulićev. Prema zamisli prvog beogradskoh urbaniste Emilijana Josimovića iz 1867. godine,  Obilićev, Kosančićev i Topličin venac nadovezuju se jedan na drugog na potezu između Brankove i Knez Mihailove ulice, a imena su dobili prema ličnostima iz Kosovske bitke. Od Terazija, tačnije od Trga Republike počinje Obilićev venac da bi se na njega nastavio Topličin, a na njega opet Kosančićev, koji donjim delom savske padine proteže do Kalemegdana. 

Obilićev venac je pešačka zona i trgovački centar. Nalazi se u zakonom zaštićenoj ambijentalnoj celini, u Knez Mihailovoj ulici, sa nizom stambeno-poslovnih zgrada. Zgrade su nastale u raznim periodima od 1900. godine do danas. Obilićev venac se neprestano izgrađuje, ali u njemu ostaju dominantne zgrade podignute do 1940. godine, koje mu daju jedan poseban pečat.

Foto: Pavle Kaplanec - Park vojvode Vuka oivičen je ulicom Topličin venac

Topličin venac se nalazi u centru Starog grada, u neposrednoj blizini Kalemegdana i okružen je mnogobrojnim kulturnim i istorijskim spomenicama. Ova ulica nosi ime Milana Toplice, poznate ličnosti iz narodnih pesama kosovskog ciklusa. Po narodnom predanju, Milan je bio pobratim sa Kosančić Ivanom i Milošem Obilićem, ali i verenik Kosovke devojke. Pominje se u mnogim pesmama, poginuo je na Kosovu, a na poznatoj slici Uroša Predića "Kosovka devojka" prikazan je kao ranjenik kome Kosovka devojka pruža pomoć. Zgrade u Topličinom vencu su višespratne. Desna strana ulice ima manji broj zgrada jer je velikim svojim delom Topličin venac okrenut Parku vojvode Vuka. Park je kružnog oblika a od njega se grana više ulica – Gračanička, Vuka Karadžića, Đure Jakšića, Obilićev venac, Carice Milice, Zadarska i Čubrina. Topličin venac je veoma živa saobraćajnica zbog blizine Brankove ulice.

Kosančićev venac predstavlja naseljeno područje koje gleda na reku Savu, i prostire se od Kalemegdanske tvrđave do Brankovog mosta. Ovaj venac predstavlja područje najstarijeg kompaktnog naselja u Beogradu, sa sačuvanim starim uličnim zastorom, drvoredima i ambijentom sa velikim brojem starih kuća i javnih građevina koje dokumentuju istorijski razvoj ovog dela Beograda od prve polovine 18. veka. U okvire Kosančićevog venca spadaju istorijska mesta sa nalazima naselja i nekropole rimskog Singidunuma.

Foto: Pavle Kaplanec - Muzej Ive Andrića nalazi se u njegovom stanu na Andrićevom vencu br. 8

Andrićev venac proteže se od Pionirskog parka do Ulice kralja Milana. Nema potrebe objašnjavati ko je Ivo Andrić. Na šetalištu se nalaze klupe, fontana i spomenik Ivi Andriću. Na Andrićevom vencu se nalazi Novi dvor u kome je smešteno sedište Predsednika Republike Srbije. Ova zgrada je izgrađena početkom 20. veka u akademskom maniru, a prvobitno je bila namenjena da bude dvor kralja Aleksandra I Karađorđevića. Ova građevina je spomenik kulture pod zaštitom države.

Gundulićev venac je ime dobio po još jednom piscu, dubrovačkom pesniku i vlastelinu Ivanu Gunduliću. Ova dorćolska ulica puna zelenila, nazvana po autoru epa "Osman" i pastirske igre "Dubravka", proteže se od Botaničke bašte do Ulice kneginje Ljubice i depoa GSP. Generacije Beograđana pamte je i iz jednog neobičnog razloga, filijali Nacionalne službe za zapošljavanje. 

I tu je kraj priče o vencima i junacima koji nose njihova imena.