|
Praistorijski Beograd
Na području Beograda pronađeni su ostaci ljudskih kostiju koji datiraju još iz paleolita. Da je ovo područje bilo intenzivno naseljeno i tokom neolita svedoče brojna arheološka nalazišta na teritoriji grada. Beogradsko praistorijsko stanovništvo se pretežno bavilo plužnom zemljoradnjom. Kao utvrđeno naselje, Beograd se prvi put pominje 279. godine p. n. e. Nastanak grada se vezuje za keltsko pleme Skordisci, koji su mu nadenuli ime Singidunum.
|
|
Rimski Beograd
Početkom nove ere, Singidunumom su ovladali Rimljani. Tokom četvorovekovne rimske vladavine, Singidunum se razvio u značajno vojno utvrđenje, ali i u veliko naselje. Podelom Rimskog carstva 395. godine, Singidunum postaje vizantijski pogranični grad, što je u velikoj meri uticalo na njegovu dalju sudbinu.
|
|
Beograd tokom Velike seobe naroda
Prodor na Balkan bio je cilj mnogih osvajača, a njih je put uglavnom vodio kroz Beograd, tako da je grad tokom istorije promenio mnoge gospodare. Nažalost, tokom tih pohoda grad je mnogo puta razaran, a u nekoliko navrata je bio i sravnjen sa zemljom. Prva razaranja Beograd je pretrpeo već tokom Velike seobe naroda, kada su gradom redom gospodarili Huni, Ostrogoti, Gepidi, Heruli, Avari i Sloveni. Dolazak Slovena na Balkan smatra se jednim od najvažnijih događaja u istoriji ovog dela sveta. Sa njihovim dolaskom, završila se era Singidunuma, a počelo je doba Beograda.
|
|
Slovensko ime grada
Pod svojim današnjim imenom, Beograd se prvi put pominje 878. godine, za vreme dvovekovne bugarske vladavine gradom. Nakon sloma bugarske države, tokom 11. i 12. veka oko Beograda su se lomila ugarska i vizantijska koplja. U tim borbama Beograd je bio pustošen i do temelja razaran. Pritom, tih godina Beograd je u više navrata „ugostio“ i krstaške ratnike.
|
|
Srpski srednjovekovni Beograd
Jednu od prekretnica u svojoj istoriji, Beograd je doživeo 1284. godine kada je prvi put dospeo u srpske ruke. Kralj Dragutin je, kao deo miraza, na upravljanje dobio Mačvu sa Beogradom i tokom njegove tridesetogodišnje vladavine grad je prvi put dobio srpska obeležja. Početkom 14. veka Beograd je još jednom spaljen i vraćen ugarskoj kruni. Trebalo je da prođe gotovo ceo vek kako bi se ponovo našao u srpskim rukama. Na osnovu sporazuma sa ugarskim kraljem, 1403. godine Despot Stefan postaje vladar Beograda koji tada prvi put postaje srpska prestonica. Tokom vladavine despota Stefana, Beograd se iz pepela vinuo u zvezde. Međutim, odmah nakon despotove smrti, Beograd se ponovo našao pod ugarskom vlašću, i pod njom ostao tokom čitavog 15. veka, uprkos turskim opsadama Beograda sredinom veka.
|
|
Doba pod Turcima
Turci su ipak 1521. godine uspeli da osvoje Beograd. Pod njima, Beograd je nazivan Dar ul Džihad – kuća svetog rata. Nakon veka ipo mira, perioda tokom kog se razvio u blistav istočnjački grad, Beograd je ponovo postao ratno poprište. Od kraja 16. do početka 19. veka Beograd je bio žrtva ratova između Austrije i Turske. Austrijanci su ga tri puta osvajali, ali su Turci sva tri puta uspeli da ga vrate pod svoje okrilje. Rušen i ponovo građen, Beograd je u 18. veku više puta menjao svoje lice. Tokom ovih ratova odigrale su se i velike seobe Srba.
|
|
Borba za nezavisnost
Beograd je čekao tri i po veka da ponovo dođe pod srpsku vlast. 19. vek su obeležili sprski ustanci protiv Turaka i borba za nezavisnost. Pod Karađorđevim vođstvom Beograd je 1806. godine oslobođen i ponovo postao srpska prestonica. Iako su Turci Prvi srpski ustanak ugušili i povratili Beograd, zamajac je bio prejak da bi se borba za slobodu ugasila. Drugi srpski ustanak i mudra vladavina kneza Miloša Obrenovića Srbiju su lagano vodili ka cilju – sticanju nezavisnosti. U Beogradu je 1830. godine pročitan hatišerif kojim je Srbija dobila autonomiju. Jedanaest godina lasnije, Beograd je postao prestonica Kneževine Srbije. Međutim, knez Mihailo je na ključeve Beograda morao da čeka sve do 1867. godine. Nakon okončanja srpsko - turskog rata, 1878. godine Srbija stiče svoju dugo čekanu nezavisnost, a Beograd postaje prestonica Kraljevine Srbije.
|
|
Moderni Beograd četiri puta pod bombama
Tokom 20. veka Beograd je bombardovan četiri puta. Prvi put su to učinili Austrijanci u Prvom svetskom ratu. Po završetku rata, Beograd je postao glavni grad Kraljevine SHS i ubrzano se razvijao, sve dok ga nisu snašli novi užasi. Tokom ovog rata Beograd je dva puta žestoko bombardovan. Prvi napadač su bile Hitlerove okupatorske, a drugi savezničke oslobodilačke snage. Tokom Drugog svetskog rata poginulo je oko pedeset hiljada Beograđana, a grad je pretrpeo neprocenjivu štetu. Beograd su od nacista 20. oktobra 1944. godine oslobodile Crvena armija i Narodnooslobodilačka vojska. U posleratnom periodu, Beograd je kao prestonica Jugoslavije postao značajan evropski grad. Smrt Josipa Broza Tita 1980. godine predstavljala je početak kraja Jugoslavije, do kog je devedesith godina prošlog veka konačno i došlo. Krajem veka, tačnije 1999. godine, Beograd je još jednom bombardovan. Ovaj put agresor je bio NATO pakt. Raketirani su i vojni i civilni ciljevi širom grada, ali i čitave zemlje. Nakon smene režima Slobodana Miloševića u Petooktobarskoj revoluciji 2000. godine, Beograđanima je ostalo da se nadaju srećnijem 21. veku.
|