Nalazi se u jednoj od glavih beogradskih ulica, na čuvenoj trasi Slavija-Terazije, a ipak je neprimetan. A kako i ne bi. Oko njega se nalaze dva dvora, bivša masovna zgrada Narodne skupštine i Ruski dom. Da u njemu danas ne stoji spomenik ruskom caru Nikolaju II, malo ko bi i primetio ovaj dobro ušuškani kutak.

Devojački ili Park Alekasandrov je jedan od novijih beogradskih parkova, ali je njegova istorija duga koliko i savremni Beograd.

Kraljevski pedigre

U vremenima kada je Beograd postajao grad, ovaj park je bio deo placa koji je za potrebe izgradnje svoje kuće kupio imućni trgovac Stojan Simić. Velelepna palata na samom kraju varoši, među barama i šumarcima, postaće samo par kasnije prvi srpski dvor koji će udomiti porodicu kneza Aleksandra Karađorđevića. Oko njega će biti formirana i lepo uređena bašta, ponos kneginje Perside. Ipak, vremena su se menjala, Karađorđeviće su zamenili Obenovići, a imanje Simića podeljeno je Kragujevačkim drumom (kasnije Milanovom ulicom).

Desna strana ulice, gledano od Terazija, postaće park omeđen Devojačkom ulicom, praktično sokakom koji se spuštao do Abadžijske čaršije. Ova ulica, a kasnije i park, dobili su ime po mitskoj Kosovki devojci, što je sačuvano u nazivu ovog strmog prolaza koji se danas zove Ulica Kosovke devojke.

Sama uličica pratila je razvoj samog Beograda. U početku obična blatnjava strmina, vremenom je dobila kaldrmu, a preko zime se pretvarala u veliko sankalište za okolnu dečurliju i učenice Ženske više škole i Vežbališta. Kada je posle Prvog svetskog rata počela urbanizacija ovog dela Beograda, umesto kućica sa naherenim tarabama, na čiju su sklonost ka rušenju upozoravala razna udruženja građana, niču velelepne zgrade Ruskog doma, Amerikanske banke i Ženske gimnazije. Umesto neuglednog sokaka rađa se elegantna ulica koja i dalje nosi naziv – Devojačka ulica, kao i mali park u gornjem delu koji je izlazio na Kralja Milana.

Foto: Univerzitetska biblioteka "Svetozar Marković" / "Vreme", 1933. 

Nastanak savremenog parka

Današnji izgled park dobija 1950. godine kada je i izgrađena zgrada Doma Narodne skupštine. Izgradnja ovog zdanja trajala je četiri godine, a tada su napravljene kaskade koje se u tri nivoa spuštaju od ulice Kralja Milana do sredine ulice Kosovke devojke. Sam park ima 3000 kvadratnih metara, dok je 2000 pod zelenilom. Ovo ga čini pravom malom oazom u centru grada. Nekoliko puta je obnavljan da bi današni izgled dobio 2014. godine kada je potpuno rekonstruisan po projektu Janka Krstića.

Povod za ovo bilo je podizanje spomenika caru Nikolaju II Romanovu, koji u Beograd stigao kao dar Ruske federacije.

Spomenik caru Nikolaju II Romanovu

Jedan od novijih spomenika u Beogradu, spomenik caru Nikolaju II, delo je ruskih vajara Andreja Kovaljčuka i Genadija Pravatvorova. Masivna bronzana statua visine je 3,5 metara, a sa granitnim postoljem čini spomenik visok 7,5 metara i težak 50 tona.

Otkrivanje spomenika obavljeno je 16. novembra 2014. godine u okviru proslave stogodišnjice  početka Prvog svetskog rata. Svečanom činu prisustvovali su pored predstavnika Beograda i Srbije i ambasador Rusije Aleksandar Čepurin, kao i patrijarh moskovski i cele Rusije Kiril koji je sa patrijarhom srpskim Irinejem služio čin osvećenja spomenika.

Kao znak srpsko-ruskog prijateljstva, u spomenik su uklesane reči cara Nikolaja II: “Svi moji napori biće usmereni na očuvanje dostojanstva Srbije. Ni u kom slučaju Rusija neće biti ravnodušna prema sudbini Srbije”, na ruskom i srpskom.

Ipak, ovo neće biti jedina veza sa Rusijom. Tri godine kasnije, park će poneti današnji naziv Park Aleksandrov, u čast ansambla “Aleksandrov”, vojnog hora Crvene armije čiji su brojni članovi poginuli u avionskoj nesreći iznad Crnog mora decembra 2016. godine